Tot nu toe heb ik vooral geschreven over de families van Tamino en Pamina, over het boek zelf en over Mozart en Schikaneder en de geschiedenis van opera en vrijmetselarij. De komende reeks van achtergrondstukjes zal vooral gaan over het schrijven van historische romans. Wat is het proces daarachter? Hoe verschilt het schrijven van een historische roman van een fantasyroman? En wat kun je als researchmateriaal gebruiken?
Waar en wanneer
Elke periode heeft zijn eigen voor- en nadelen. Wanneer je over een periode in het nabije verleden schrijft – zeg begin 1900 – heb je waarschijnlijk veel meer toegang tot historische bronnen. Je kunt waarschijnlijk getuigenverslagen terugvinden; krantenberichten; historische kaarten; boeken over het dagelijks leven in die periode; documentatie over populatie; kledingdracht; het weer; enzovoorts. Natuurlijk is dat alles ook afhankelijk van de plaats die je wilt beschrijven: er zal meer informatie te vinden zijn over Londen in 1908 dan over een landelijk gebied als Shropshire, en meer over Shropshire dan over Bangladesh, dat velen malen armer was en vele malen minder geletterd.
Wanneer je wilt schrijven over een vroegere periode, of een plaats waarover minder bekend is, zul je minder bronnen kunnen vinden en meer zelf moeten invullen. Dan wordt het een kwestie van het onderzoeken van de mogelijke omstandigheden waarin iemand geleefd heeft. Wanneer je niet honderd procent accuraat bent in het beschrijven van een dergelijke geschiedenis, zal je dat sneller vergeven worden dan wanneer je fouten maakt over een periode die relatief gemakkelijk te onderzoeken valt, en het zal lezers dan ook waarschijnlijk minder snel opvallen.
Alles is historiografie
Uiteindelijk is geen enkele historische roman honderd procent historisch correct. Er is altijd sprake van historiografie: het actief schrijven van geschiedenis en daarmee het interpreteren van historische bronnen door iemand die niet in die tijd aanwezig was, en daarmee dus nooit volledig kan weten hoe het in die tijd was. Zelfs als je als schrijver met een tijdmachine terug in de tijd zou reizen, zou je de gebeurtenissen bekijken door een eenentwintigste-eeuwse bril.
Toch ligt de uitdaging hem natuurlijk vaak in het proberen de geschiedenis dichterbij te brengen, een gevoel te geven dat je als lezer in een andere tijd bent beland, met andere gebruiken en gewoonten, andere huizen en kleren, andere levens en andere werelden. Wanneer je dat wilt bereiken maar geen interesse hebt in geschiedenis, of je niet wilt worden meegesleurd door de stortvloed aan historische informatie (want ja, het is een draaikolk waarin je, als je niet oppast, kunt verzuipen), kun je misschien beter overwegen om historisch geïnspireerde fantasy te schrijven, waarin je alle vrijheid hebt om je verbeelding te gebruiken en niet de beperkingen hebt van de ‘werkelijke’ geschiedenis. Als je echter hebt besloten om je vast te bijten in een bepaalde tijd, plaats of historisch personage, dan kun je in de volgende blog een aantal researchtips lezen. In de laatste van deze korte reeks blogs, interview ik auteur Mara Li over het schrijven van haar historische novelle Yde.
Een schrijfbedrijf. 
Leave a Reply