De huidige lezer is niet die van tweehonderd jaar geleden. Victor Hugo kon misschien nog wegkomen met een beschrijving van de stad Parijs in veertig pagina’s, of een karakterbeschrijving van 800 woorden in één zin, maar de huidige roman is, zo bleek uit onderzoek van Amazon, gemiddeld slechts 64.000 woorden lang. En een uitgever krijgt tegenwoordig het liefst een werk van tussen de 90.000 en 110.000 woorden onder zijn of haar neus. Daarom: vijf tips om meer te zeggen met minder woorden.
Beschrijvingen
Wanneer we ons als lezers in een vreemde omgeving bevinden, willen we natuurlijk maar al te graag weten hoe de wereld eruit ziet. Vertel ons dat het gras rood is als bloed, dat de regen zacht fluisterend valt als fluwelen druppels op de huid, en dat de bergtoppen als messen in de lucht priemen als was de aarde opengescheurd door een reusachtige hand, gebroken van binnenuit. Maar iedereen weet hoe een gemiddeld klaslokaal eruit ziet. We hoeven niet te weten dat de muren wit zijn en het bord groen en dat de bureaus in netjes opgestelde rijen staan. Dat is inherent aan een klaslokaal. Als er niets bijzonders of afwijkends te melden valt, meldt het dan niet.
Personages
Hetzelfde geldt voor je personages. Natuurlijk mag je ons vertellen dat de ogen van je hunk blauw zijn als onpeilbare poelen en zijn mond zacht is en sensueel. Maar hij hoeft niet van de zolen van zijn stugge leren cowboylaarzen tot de puntjes van zijn zorgvuldig met gel gestylde haar beschreven te worden. Pas er ook voor op dat je niet in herhalingen valt over hoe hij zich soepel voortbeweegt, of zijn ivoorwitte tanden bloot lacht. Ravenzwarte lokken, ebbenhouten haar, krullen van houtskool – het komt allemaal op hetzelfde neer, en op een gegeven moment weet de lezer het wel.
Als je besluit om je personage in zo min mogelijk pennenstreken neer te zetten, kies dan ook vooral voor zaken die hem/haar onderscheiden van anderen. Zoals de ietwat scheve neus die zij heeft overgehouden aan een vechtpartij drie jaar terug, of de opvallende baard die hem onderscheidt van alle gesjeesde jongens uit het dorp.
Dialogen
De mensheid kletst wat af, en wie erop gaat letten, ontdekt dat het merendeel van alle gesprekken nergens over gaat. Maar dat betekent nog niet dat je je personages een ellenlange conversatie hoeft te laten hebben over de diverse manieren om bloedvlekken uit je favoriete zijden japon te verwijderen. Tenzij je natuurlijk wordt gesponsord door “Ripper Allesreiniger©, de beste keuze voor de serieuze seriemoordenaar!”.
Rommelwoorden
William Allen White, een invloedrijke redacteur uit Emporia, Kansas, zou ooit gezegd hebben: “Gebruik nooit het woord ‘erg'(‘very‘). Het is het zwakste woord dat er bestaat; het betekent niets. Als je de neiging op voelt komen, schrijf dan ‘verdomme’ in plaats van ‘erg’. De redacteur zal het woord eruit schrappen en je blijft acher met een prima zin.”
Andere veel voorkomende rommelwoorden zijn: ‘maar’, ‘toen’, ‘nog’, ‘toch’, ‘dus’, ‘ook’, ‘echter’, ‘zo’ en ‘even’.
Achtergrondinformatie
Ieder personage heeft een geschiedenis. De een heeft een eenvoudige jeugd gehad, de ander lijdt nog altijd onder haar extreem ongewone opvoeding en een derde heeft van dat ene kano-incident een lastige fobie voor water overgehouden. Maar ook al heeft je personage of je wereld een waanzinnig gave en bijzondere geschiedenis, het kan veel spanning wegnemen als je te vroeg te veel vertelt door alle feiten in één keer op tafel te leggen. Licht liever een tipje van de sluier op wanneer het verleden weer relevant wordt dan dat je de lezer verveelt met era’s aan (persoonlijke) geschiedenis. Ook hier geldt (helaas): als het niet terugkomt in het verhaal, is het niet belangrijk genoeg om het te vermelden.
Een schrijfbedrijf. 
Leave a Reply