Ik ben een groot liefhebber van de Koning Arthur-legenden. Van jongs af aan versleet ik de mythen en legenden van Groot-Brittanie en alles waar de naam ‘Arthur’ of ‘Merlijn’ in voorkwam, kreeg meteen voorrang op mijn leeslijst. Mijn favoriete jeugdboek? De Naam in het Boek van Catherine Fisher, waarin Cai, pleegbroer van Arthur, een hoofdrol speelt. Favoriete (mini)serie? Merlin, met glansrollen voor Sam Neill, Miranda Richardson en Martin Short.
Hé Cersei, nieuwe kroon?
De Arthur-legende heeft in de afgelopen eeuwen zeker zoveel goede als slechte iteraties gekend. Le Morte d’Arthur, de gedragen compendium van Arthur-verhalen uit 1485, did not age well, zoals de Engelsen dat met gepaste afkeuring kunnen zeggen, en goldt als bron voor de eveneens niet al te best gerijpte film Excalibur van John Boorman uit 1981. T.H. White’s luchtiger epos The Once and Future King is een meesterwerk op zichzelf en heeft als inspiratie gediend voor talloze komische Arthur-adaptaties, van de Disneyfilm The Sword in the Stone tot de musical Camelot. Graalverhalen lijken het beter te doen: The Fisher King met Robin Williams als een getroebleerde dakloze die ervan overtuigd is dat de Heilige Graal zich in Manhattan bevindt, kreeg positieve respons; wie herinnert zich niet de speurtocht van Indy Jr. en Sr. in Indiana Jones and the Last Crusade; en Dan Brown zorgde voor een Graal-opleving met zijn The Da Vinci Code. Op Nederlandse bodem waagden auteurs Isengé Bezu (pseudoniem van Bies van Ede) en Mara Li zich aan de graalmythe met respectievelijk De Jacht op de Heilige Graal en de Eiland in de Mist-trilogie. En dan waren er nog de films die probeerden terug te gaan naar de ‘echte’ Arthur door het verhaal te ont-middeleeuwen en het in een Romeinse setting plaatsten: King Arthur uit 2004 en The Last Legion uit 2007.
In 2017 verscheen weer een nieuwe versie van de Arthur-verhalen in de bioscopen, dit keer getiteld King Arthur, Legend of the Sword. De regie lag in handen van Guy Ritchie, die eerder succesvolle actiespektakels als Lock, Stock and Two Smoking Barrels (1998) en Sherlock Holmes (2009) en Sherlock Holmes: A Game of Shadows (2011) had overzien. King Arthur, Legend of the Sword past naadloos in die stijl: met onconventionele camerahoeken, snelle edits, droge humor en typische karakters. Geef iemand als Goosefat Bill een goedkoop pak en een langeafstandsgeweer in plaats van een handboog en hij zou zonder enig probleem in RocknRolla kunnen passen.
Vermakelijk? Absoluut. Maar het schuurt ernstig met de serieuze materie van de Arthur-legende. De openingsscene plaatst Camelot in een landschap met kilometershoge bergen en een paar absurd grote olifanten – een setting die niet verder verwijderd zou kunnen zijn van het lichtglooiende zuiden van Engeland. De door een (ongetwijfeld peperdure) CGI-studio gegenereerde boss fights doen niet onder voor gemiddelde blockbustergame, maar waarom zou je ervoor kiezen om je film als een game te doen voelen terwijl… het een film is en geen game? De cameo’s zijn leuk, maar leiden af: zoals kapitein ‘Hé-daar-heb-je-David-Beckham’ en Kung-Fu George (geen grapje, zo heet hij echt) die de plaatselijke dojo runt.
Wij kennen hem als ‘Sjors, de logicaloze multiculti-joker’.
Toch weet de film ook een paar interessante keuzes te maken wat de Arthur-legende betreft. Zoals de nadruk op Vortigerns onvolmaakte toren – een detail uit de legende die veel adaptaties schrappen. De steen waarin het zwaard Excalibur vastgepind zit, blijkt Uther Pendragon te zijn, die in een rots is veranderd nadat hij door Vortigern werd verslagen. Merlijn verschijnt enkel ten tonele als zijn dierlijke pendant: de roofvogel.
King Arthur, Legend of the Sword zou oorspronkelijk het eerste van een zesdelige filmserie worden. De kritiek loog er echter niet om en het idee dat er zelfs maar één vervolg zal komen, is afgeschoten door de studio’s die een smak geld verloren met de flop. Dat is jammer, want eigenlijk is de film best goed te doen, zolang je alle associaties met Koning Arthur maar actief probeert te negeren. Voor de Arthur-traditie is de film absoluut geen aanrader, maar als je voorkeur uitgaat naar een paar uur humorvolle actie-ontspanning met een unieke soundtrack en een lekker stuk rauwe bonk in de hoofdrol, dan zit je met deze film gebakken.
Een schrijfbedrijf. 
Leave a Reply